Το Ευαγγέλιο του Πεφωτισμένου Καταναλωτή | Τέεμου Τάκαταλο
To Ευαγγέλιο του Πεφωτισμένου Καταναλωτή (The Gospel of the Enlightened Consumer, 2012, 50’) αποτελεί ένα δοκίμιο σε μορφή βίντεο από τον φινλανδό καλλιτέχνη Τέεμου Τάκαταλο.
Τον Σεπτέμβριο του 2011 η τοιχογραφία του Τέεμου Τάκαταλο The Absolution of the Enlightened Consumer, η οποία ασκούσε κριτική στην κατανάλωση, λογοκρίθηκε και καταστράφηκε από τους παραγωγούς της έκθεσης σε μία γκαλερί στο Tampere της Φινλανδίας. Η τοιχογραφία αποτελούνταν από ζωγραφισμένα λογότυπα εννέα επιχειρήσεων, οι οποίες είχαν καταστήματα στο ίδιο εμπορικό κέντρο στο οποίο στεγάζονταν και η γκαλερί. Επίσης μαζί με τα λογότυπα υπήρχαν κείμενα σχετικά με την αδιαφορία αυτών των επιχειρήσεων προς διάφορα κοινωνικά και περιβαλλοντικά προγράμματα.
Η κτηνώδης αυτή πράξη ενάντια σε μια επικριτική αλλά ακίνδυνη τοιχογραφία προκάλεσε μια χλιαρή δημόσια συζήτηση, αλλά πρώτα απ’ όλα έφερε στην επιφάνεια κάποια κρίσιμα ερωτήματα: γιατί όλες οι επιχειρήσεις προσπαθούν να μας πείσουν για τις αρετές τους; Εάν ο καταστροφικός χαρακτήρας της καπιταλιστικής οικονομίας είναι γενικά αποδεκτός, γιατί κάποιος που τον αναγνωρίζει, εξακολουθεί να γονατίζει και να προσεύχεται μπροστά στους βωμούς του καπιταλισμού;
Αναλύoντας τα παραπάνω, ο Τέεμου Τάκαταλο ανακάλυψε ένα ευρύτερο εννοιολογικό σφάλμα που υπάρχει στην κατανάλωση και την καπιταλιστική παραγωγή: είναι και οι δύο στημένες με τρόπο που θυμίζει τη χριστιανική θεολογία, παρόλο που ο καπιταλισμός και η δυτική κουλτούρα αναγνωρίζονται σήμερα ως κάτι κοσμικό.
Η καπιταλιστική αγορά είναι μία πλατφόρμα που περιλαμβάνει όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες· έτσι η χριστιανική έννοια της καλοσύνης συναντάται στις άυλες ιδιότητες προϊόντων, οι καλές πράξεις γίνονται μέσω της κατανάλωσης, και η άφεση αμαρτιών συμβαίνει σε ένα σούπερ μάρκετ αντί σε μια εκκλησία. Ωστόσο, παρά την τόση καλοσύνη, η καπιταλιστική αγορά και παραγωγή δημιουργούν έναν αυξανόμενο αριθμό παγκόσμιων προβλημάτων. Αυτές οι δυναμικές κατασκεύασαν ένα νέο πολιτικό υποκείμενο: τον φωτισμένο καταναλωτή.
Ο Τέεμου Τάκαταλο είναι visual artist, μουσικός και συγγραφέας, εγκατεστημένος στην Αθήνα.
Επιμέλεια: Sebastian Boulter
Η ταινία θα προβληθεί στην ελληνική γλώσσα.
Με τη συνεργασία του Φινλανδικού Ινστιτούτου Αθηνών.